Przestępstwa gospodarcze

Na prawo karne gospodarcze składają się przepisy określające przestępstwa gospodarcze, to jest czyny zabronione, w których kryminalizowane są patologiczne zachowania zagrażające lub naruszające obrót gospodarczy.
Do najważniejszych przestępstw gospodarczych uregulowanych w kodeksie karnym (odpowiedzialność kodeksowa) oraz innych ustawach (odpowiedzialność pozakodeksowa) zaliczyć możemy przestępstwa: niegospodarności, oszustwa gospodarczego, prania pieniędzy, przestępstwa skierowane przeciwko wierzycielom, przeciwko informacji gospodarczej, przeciwko własności intelektualnej, przeciwko przetargom publicznym, przeciwko oznaczeniom produktów, przestępstwa związane z obrotem papierami wartościowymi, przestępstwa korupcyjne, przestępstwa naruszenia tajemnicy gospodarczej oraz inne przestępstwa.

Przepisy prawa karnego gospodarczego chronią:

  • obrót gospodarczy rozumiany jako zbiór stosunków prawnych, gospodarczych równoprawnych uczestników obrotu gospodarczego, a więc stosunków o charakterze równorzędnym, chroniąc tym samym dynamikę obrotu gospodarczego (w ujęciu wewnętrznym)
  • chronią instytucje, ich prawidłowe funkcjonowanie oraz podstawy i reguły obrotu gospodarczego (prawo karne ustrojowo-gospodarcze), chroniąc tym samym statykę obrotu gospodarczego (w ujęciu zewnętrznym).

Znajomość oraz podstawowa wiedza z zakresu przestępstw gospodarczych, określających podstawy odpowiedzialności karnej w obrocie gospodarczym są przydatne dla osób doradzających i obsługujących różnego rodzaju podmioty gospodarcze, w tym spółki prawa handlowego, ale także dla samych przedsiębiorców. Powyższa materia, zagadnienie rzeczywistego obowiązywania tych przepisów w obrocie gospodarczym i w życiu społecznym nabiera szczególnego znaczenia w ostatnim czasie, między innymi z uwagi na dynamikę pozakodeksowych przepisów karnych gospodarczych oraz wzrost kryminalizacji obrotu gospodarczego w Polsce

Publikacje - Przestępstwa gospodarcze

Odpowiedzialność podmiotów zbiorowych za przestępstwa i wykroczenia w prawie niemieckim

Odpowiedzialność podmiotów zbiorowych za czyny zabronione uregulowana jest w niemieckim prawie w § 30 ustawy wykroczeniowej (Gesetz über Ordnungswidrigkeiten). Regulacja ta przewiduje możliwość wymierzenia podmiotowi zbiorowemu grzywny w razie popełnienia przestępstwa lub wykroczenia, poprzez które naruszone zostały obowiązki podmiotu zbiorowego, bądź wskutek którego podmiot zbiorowy uzyskał lub miał uzyskać korzyść majątkową. Warunkiem przypisania odpowiedzialności podmiotowi […]

Lista ostrzeżeń publicznych Komisji Nadzoru Finansowego

Z punktu widzenia zarówno interesu państwa, klientów indywidualnych, jak również przedsiębiorców ważne jest zapewnienie odpowiedniego nadzoru nad rynkiem finansowym, a w tym zakresie Komisja Nadzoru Finansowego (dalej jako „KNF”) dysponuje szeregiem kompetencji, uregulowanych w ustawie o nadzorze nad rynkiem finansowym (dalej jako „ustawa”). Zgodnie z art. 2 ustawy celem nadzoru nad rynkiem finansowym jest zapewnienie […]

Nowe kary za zatory płatnicze

W dniu 22 maja 2018 r. do Sejmu wpłynął projekt ustawy o zmianie niektórych ustaw w celu ograniczenia zatorów płatniczych. Zgodnie z uzasadnieniem projektu ustawa ta ma na celu wprowadzenie do systemu prawnego rozwiązań mobilizujących przedsiębiorców oraz podmioty publiczne będące dłużnikami w transakcjach handlowych do dokonywania zapłaty w ustalonym terminie, jak również ukrócenie działalności wyżej wymienionych […]

Czy niewłaściwe przechowywanie szczepionek powinno być karalne? O jednym z aspektów nowelizacji Prawa farmaceutycznego

Zakłady opieki zdrowotnej, apteki i wszystkie inne podmioty prowadzące działalność związaną z produktami leczniczymi, powinny bacznie śledzić prace nad przygotowanym przez Ministerstwo Sprawiedliwości projektem obszernej nowelizacji ustawy z dnia 6 września 2001 r. – Prawo farmaceutyczne (Dz. U. z 2017 r., poz. 221, dalej jako p.f.). Postępy w pracach nad uchwaleniem projektu można obserwować pod […]

Karalne wyprowadzenie majątku w celu przeciwdziałania egzekucji – najnowsza praktyka

Sprawa o sygn. III K 941/17 prowadzona przed Sądem Rejonowym Poznań – Stare Miasto w Poznaniu stała się przyczynkiem do dyskusji na temat prawidłowej wykładni art. 300 k.k., a mówiąc bardziej precyzyjnie czynności sprawczych dłużnika i ich kwalifikacji. Pojawiło się bowiem pytanie – nie po raz pierwszy – czy przepis ten jest na tyle szeroki […]

Odpowiedzialność karna podmiotów zbiorowych vol. 3

Na łamach naszego serwisu pisaliśmy już dwukrotnie o przygotowaniach nowej ustawy o odpowiedzialności podmiotów zbiorowych za czyny zabronione pod groźbą kary. W czerwcu opisywaliśmy szczegółowo najważniejsze założenia projektu, natomiast na początku października w związku z opublikowaniem nowej wersji projektu wskazywaliśmy na najistotniejsze zmiany w porównaniu z jego pierwotnym kształtem. Niedawno projekt ustawy – w trzeciej […]

Odpowiedzialność karna podmiotów zbiorowych – nowa wersja projektu ustawy

Jakiś czas temu pisaliśmy na łamach naszego serwisu o projektowanych zmianach w zakresie odpowiedzialności  podmiotów zbiorowych za czyny zabronione pod groźbą kary. Po etapie opiniowania, konsultacji społecznych i uzgodnień międzyresortowych, Ministerstwo Sprawiedliwości na początku września b.r. opublikowało nowy projekt ustawy. Już pobieżna analiza nowego projektu pokazuje, że doszło w nim do istotnych zmian. Część z […]

Projektowane zmiany w zakresie odpowiedzialności karnej podmiotów zbiorowych

Pod koniec maja b.r. Ministerstwo Sprawiedliwości opracowało projekt ustawy o odpowiedzialności podmiotów zbiorowych za czyny zabronione pod groźbą kary i zmianie niektórych ustaw. Projektowane zmiany mają na celu zwiększenie efektywności regulacji odnoszących się do odpowiedzialności podmiotów zbiorowych. Niewydolność aktualnie obowiązujących regulacji Liczba spraw prowadzonych wobec podmiotów zbiorowych w oparciu o aktualnie obowiązujące przepisy jest niewielka. […]

Oszustwo dotacyjne (297 kk) nie zawsze należy kwalifikować łącznie z oszustwem zwykłym (286 kk)

W praktyce sądowej gdy stawiany jest zarzut tzw. oszustwa dotacyjnego, czy też kredytowego (a zatem przestępstwa z art. 297 k.k.) jest on najczęściej stosowany łącznie z zarzutem tzw. oszustwa zwykłego (przestępstwa z art. 286 k.k.). W wielu przypadkach działanie takie jest uzasadnione, jednak zdarza się, że połączenie tych zarzutów nie znajduje oparcia w stanie faktycznym […]

O (nie)dopuszczalności wprowadzania taryfikatora kar przez Prokuratora Krajowego

Liczne kontrowersje w ostatnich dniach wywołuje kwestia tzw. taryfikatora kar, który prokurator krajowy, Bogdan Święczkowki, w marcu tego roku miał przesłać do prokuratorów regionalnych w całym kraju. Rzeczony taryfikator miał zawierać wytyczne wskazujące o jakie kary powinni wnioskować prokuratorzy w sprawach o przestępstwa gospodarcze. Według tych wytycznych, podstawowym wyznacznikiem wymiaru wnioskowanej kary powinien być rozmiar […]

„Sprawiedliwość i Bezpieczeństwo” – komentarz do proponowanych zmian w zakresie kary pozbawienia wolności

Odnosząc się do propozycji zmian w zakresie minimalnej i maksymalnej kary pozbawienia wolności, wskazywanych przez Ministerstwo Sprawiedliwości, należy zauważyć, że określenie dolnej i górnej granicy kary pozbawienia wolności leży w zakresie swobody ustawodawcy o tyle, o ile, nie pozbawia sądu swobody orzeczenia kary uzasadnionej względami celowościowymi. Cele kary, ujęte w art. 53 § 1 KK […]

„Sprawiedliwość i Bezpieczeństwo” – populizm penalny czy przemyślana reforma systemu sankcji w prawie karnym?

Kilka dni temu – 25 kwietnia 2018 r. Ministerstwo Sprawiedliwości przedstawiło program reform prawa karnego zatytułowany „Sprawiedliwość i Bezpieczeństwo”. We wstępie do pisemnej wersji tego programu, dostępnej na stronie internetowej Ministerstwa, możemy przeczytać, że sprawiedliwe państwo to takie, w którym obowiązuje dobre, mądre i skuteczne prawo, czyli takie, dzięki któremu Polacy będą w końcu mogli […]

Karnoprawne standardy w sądowej weryfikacji decyzji prezesa UOKiK

Administracyjne kary pieniężne mogą niejednokrotnie stanowić znacznie większą dolegliwość i posiadać dużo większy ładunek represyjności niż sankcje karne. Okoliczność tę zdaję się dostrzegać również Sąd Najwyższy. W uzasadnieniu do swego wyroku z dnia 25.10.2017 (III SK 38/16) wskazuje bowiem wprost, że w sprawach z odwołania od decyzji Prezesa UOKiK i organów regulacji nakładających dolegliwe kary […]

Zajęcie przedsiębiorstwa w ramach konfiskaty rozszerzonej – narzędzie skuteczne i niebezpieczne

Za kilka dni tj. 27 kwietnia 2018 r. minie rok od momentu, gdy weszły w życie przepisy ustawy z marca 2017 r. nowelizujące kodeks karny i wprowadzające do niego konstrukcję tzw. konfiskaty rozszerzonej. Konstrukcja ta pozwala na orzeczenie przez sądy przepadku korzyści majątkowych, pochodzących nawet pośrednio z przestępstwa, na podstawie swoistego retroaktywnego domniemania. Przepadek, będący […]

Naprawienie szkody jako środek kompensacyjny – bezkosztowy sposób odzyskiwania wierzytelności

Naprawienie szkody jako środek kompensacyjny Myśląc o możliwej odpowiedzialności grożącej za popełnienie przestępstw gospodarczych, nie powinniśmy się ograniczać tylko i wyłącznie do kar możliwych do orzeczenia za popełnienie czynu zabronionego, określonych przy konkretnych przepisach części szczególnej kodeksu karnego. Oprócz kar sąd karny dysponuje szerokim wachlarzem środków, które mogą zostać nałożone i które choć karami nie […]

Cena wolności – czy odszkodowanie za areszt przedsiębiorcy obejmie straty jakie poniesie jego firma?

Przez ostatnie dni toczyła się dyskusja na temat ceny (wartości) jaką ma wolności. Wszystko za sprawą tragicznej w skutkach pomyłki wymiaru sprawiedliwości dotyczącej Pana Tomasza Komendy, który spędził w zakładzie karnym 18 lat, a kilka dni temu wyszedł na wolność. Biorąc pod uwagę sprawy, które prowadziliśmy oraz informacje dostępne publicznie, zastanawiające jest właśnie to, jak […]

Nasz zespół