Przestępstwa gospodarcze

Na prawo karne gospodarcze składają się przepisy określające przestępstwa gospodarcze, to jest czyny zabronione, w których kryminalizowane są patologiczne zachowania zagrażające lub naruszające obrót gospodarczy.
Do najważniejszych przestępstw gospodarczych uregulowanych w kodeksie karnym (odpowiedzialność kodeksowa) oraz innych ustawach (odpowiedzialność pozakodeksowa) zaliczyć możemy przestępstwa: niegospodarności, oszustwa gospodarczego, prania pieniędzy, przestępstwa skierowane przeciwko wierzycielom, przeciwko informacji gospodarczej, przeciwko własności intelektualnej, przeciwko przetargom publicznym, przeciwko oznaczeniom produktów, przestępstwa związane z obrotem papierami wartościowymi, przestępstwa korupcyjne, przestępstwa naruszenia tajemnicy gospodarczej oraz inne przestępstwa.

Przepisy prawa karnego gospodarczego chronią:

  • obrót gospodarczy rozumiany jako zbiór stosunków prawnych, gospodarczych równoprawnych uczestników obrotu gospodarczego, a więc stosunków o charakterze równorzędnym, chroniąc tym samym dynamikę obrotu gospodarczego (w ujęciu wewnętrznym)
  • chronią instytucje, ich prawidłowe funkcjonowanie oraz podstawy i reguły obrotu gospodarczego (prawo karne ustrojowo-gospodarcze), chroniąc tym samym statykę obrotu gospodarczego (w ujęciu zewnętrznym).

Znajomość oraz podstawowa wiedza z zakresu przestępstw gospodarczych, określających podstawy odpowiedzialności karnej w obrocie gospodarczym są przydatne dla osób doradzających i obsługujących różnego rodzaju podmioty gospodarcze, w tym spółki prawa handlowego, ale także dla samych przedsiębiorców. Powyższa materia, zagadnienie rzeczywistego obowiązywania tych przepisów w obrocie gospodarczym i w życiu społecznym nabiera szczególnego znaczenia w ostatnim czasie, między innymi z uwagi na dynamikę pozakodeksowych przepisów karnych gospodarczych oraz wzrost kryminalizacji obrotu gospodarczego w Polsce

Publikacje - Przestępstwa gospodarcze

Białe Kołnierzyki

Przestępstwa związane z upadłością

W jednym z ostatnich artykułów poruszyliśmy kwestie dotyczące przestępstw, które związane są z restrukturyzacją oraz sanacją. Niniejszy tekst odnosi się natomiast do czynów zabronionych mających związek z upadłością, ogłaszaną w stosunku do dłużnika, który stał się niewypłacalny. Jak wskazuje sama nazwa, upadłość jest o wiele dalej idącym procesem w skutkach od restrukturyzacji. Potocznie upadłość bywa nazywana po […]

Białe Kołnierzyki

Zmiana projektu nowelizacji – nowy model odpowiedzialności (wybranych) podmiotów zbiorowych

Choć dotychczasowe prace nad projektem zmiany ustawy o odpowiedzialności podmiotów zbiorowych wzbudziły już wiele kontrowersji, nie przyniosły wciąż zamierzonego efektu. Dnia 3 listopada 2022 r., przedstawiony został zaktualizowany projekt nowelizacji ustawy o odpowiedzialności podmiotów zbiorowych. Po burzliwych konsultacjach i głosach sprzeciwu wobec projektu z sierpnia 2022 r., projektodawca zdecydował się zrezygnować z kilku najbardziej krytykowanych […]

Oszustwo sądowe w sprawach gospodarczych

Oszustwo sądowe jest dość charakterystycznym przestępstwem. Popełniane jest bowiem z wykorzystaniem roli sądu orzekającego w danym postępowaniu. Przestępstwo to nie zostało odrębnie uregulowane w polskim kodeksie karnym. Jego przypadki kwalifikuje się jako zwykłe oszustwo, czyli czyn z art. 286 § 1 k.k. Jednocześnie jednak, do jego popełnienia może dojść w zasadzie w każdym postępowaniu przed […]

Co oznacza rozpoczęcie działalności Prokuratury Europejskiej dla polskich przedsiębiorców?

Z dniem 1 czerwca 2021 roku swoją działalność rozpoczęła Prokuratura Europejska. To niezależny organ Unii Europejskiej odpowiedzialny za prowadzenie postępowań przygotowawczych, wnoszenie i popieranie oskarżeń oraz wytaczanie powództw przeciwko sprawcom przestępstw naruszających interesy finansowe UE, w tym nadużyć finansowych, korupcji, prania brudnych pieniędzy i transgranicznych oszustw VAT-owskich. Polska nie przystąpiła do współpracy, jednak nie oznacza […]

Roszczenia cywilne pokrzywdzonego w projekcie ustawy o odpowiedzialności podmiotów zbiorowych za czyny zabronione

Ministerstwo Sprawiedliwości opublikowało we wrześniu bieżącego roku projekt ustawy bardzo istotnie nowelizującej Ustawę o odpowiedzialności podmiotów zbiorowych za czyny zabronione pod groźbą kary. Pisaliśmy o tym wcześniej tutaj. Jeżeli projekt ten wejdzie w życie, to całkowicie zmieni zasady ponoszenia odpowiedzialności tego rodzaju. W kolejnych wpisach na blogu będziemy omawiać podstawowe założenia projektu. Ten wpis poświęcony […]

Planowane zmiany w zakresie odpowiedzialności podmiotów zbiorowych za czyny zabronione

W sierpniu b.r. opublikowano projekt ustawy o zmianie ustawy o odpowiedzialności podmiotów zbiorowych za czyny zabronione pod groźbą kary. Tym samym wydaje się, że zarzucono już ostatecznie projekt całkiem nowej ustawy, nad którą Sejm pracował w 2018 roku. Proponowane wówczas rozwiązania komentowaliśmy na bieżąco, m.in. tutaj. Pomimo, że tym razem mamy do czynienia jedynie z […]

Przestępstwa związane z restrukturyzacją oraz sanacją

W przypadku, gdy dłużnik jest niewypłacalny lub grozi mu niewypłacalności, przyjść z pomocą może mu postępowanie restukturyzacyjne. Jego celem jest bowiem uratowanie dłużnika przez ogłoszeniem upadłości, poprzez umożliwienie mu restrukturyzacji, w drodze zawarcia układu z wierzycielami. Jednym z postępowań restrukturyzacyjnych jest także postępowanie sanacyjne. Jego celem oprócz uniknięcia upadłości dłużnika w drodze zawarcia układu z […]

Nowelizacja kodeksu karnego ciąg dalszy

Nowelizacja Kodeksu karnego była już przez nas omawiana. W październiku 2021 r. pisaliśmy o przygotowanym przez rząd projekcie, który zakładał poważne zmiany w samym systemie kar oraz dyrektywach ich wymierzania. Zaostrzał nadto kary za poszczególne przestępstwa oraz kreował szereg nowych typów przestępstw. Projekt ten w lutym 2022 r. trafił pod obrady Sejmu, a zaledwie kilkanaście […]

Tymczasowy Nadzorca Sądowy a ryzyka karne

W przypadku, gdy spółka z racji na swoją złą kondycję finansową postanawia rozpocząć postępowanie upadłościowe bądź o ogłoszenie upadłości wnioskuje jeden z jej wierzycieli, może wyniknąć potrzeba zabezpieczenia jej majątku. W tej sytuacji sąd z urzędu lub na wniosek uprawnionych podmiotów wszczyna postępowanie zabezpieczające. Tymczasowy nadzorca sądowy (dalej: TNS) to jedna z osób, do której […]

Gwarancyjny charakter przepisów o blokadzie rachunku – SN rozwiewa wątpliwości

Blokada rachunku bankowego z całą pewnością stanowi jeden z bardziej dotkliwych środków jakie mogą być stosowane przez organy w razie podejrzenia popełnienia przestępstwa. W związku z czym, Sąd Najwyższy, odpowiadając na zagadnienia prawne, w uchwale I KZP 1/21 oraz I KZP 3/21  jasno wskazał kierunek wykładni zgodnie, z którym powinny być interpretowane przepisy ustawy o […]

Planowane zmiany w prawie spółek

Zakończył się właśnie etap konsultacji społecznych projektu nowelizacji Kodeksu Spółek Handlowych. Swoje opinie przedłożyło wiele organizacji, stowarzyszeń i podmiotów gospodarczych, w tym m.in. Kancelaria prawna FILIPIAK BABICZ LEGAL sp.k. Projektowane zmiany KSH ująć można w ramy dwóch obszarów – tzw. prawa holdingowego oraz zwiększenia efektywności rad nadzorczych w spółkach kapitałowych.  

Praktyczny przewodnik po naprawieniu szkody wyrządzonej przestępstwem

Podmioty pokrzywdzone popełnieniem przestępstwa mogą ubiegać się o naprawienie szkody wyrządzonej przez sprawcę zarówno na drodze cywilnej, jak i karnej. Kwestia podjęcia właściwej decyzji co do wyboru ścieżki prowadzącej do uzyskania w takiej sytuacji rekompensaty finansowej nie jest oczywista. W tym artykule postaram się przedstawić podstawowe informacje, które należy mieć na uwadze podejmując decyzję o […]

„Warunki uzasadniające ogłoszenie upadłości” w dobie COVID-19 – ryzyka karne związane z niezgłoszeniem wniosku o upadłość spółki

W ostatnich miesiącach zaszły istotne zmiany w zakresie zasad dotyczących restrukturyzacji i upadłości, co jest konsekwencją sytuacji społeczno-gospodarczej wywołanej pandemią wirusa SARS-CoV-2. Przyjmowane rozwiązania mają na celu wesprzeć przedsiębiorców, którzy na skutek zamrożenia gospodarczego znaleźli się na skraju bankructwa. Jednym z takich rozwiązań jest ustawa o szczególnych instrumentach wsparcia w związku z rozprzestrzenianiem się wirusa […]

Blokada środków na rachunku bankowym

Blokada rachunku bankowego dokonywana przez Bank, w związku z powziętym uzasadnionym podejrzeniem, że zgromadzone na rachunku środki mogą pochodzić z przestępstwa bądź służyć jego ukryciu, stanowi poważną ingerencję w prawo własności. Blokada może dotyczyć określonej transakcji, jak również wszystkich zgromadzonych środków i powodować tym samym przejściowe, a nawet trwałe problemy finansowe. Pomimo wprowadzenia tej instytucji […]

Projektowane zmiany przepisów kodeksu karnego dot. „rozszerzonej konfiskaty mienia”

Ustawą z dnia 23 marca 2017 r. o zmianie ustawy – Kodeks karny oraz niektórych innych ustaw prawodawca wprowadził instytucję tzw. rozszerzonej konfiskaty majątku. Wprowadzenie ww. instytucji stanowiło implementację do krajowego porządku prawnego rozwiązań przewidzianych w dyrektywie Parlamentu Europejskiego i Rady nr 2014/42/UE z dnia 3 kwietnia 2014 r. w sprawie zabezpieczenia i konfiskaty narzędzi służących […]

Prokuratura Krajowa w obliczu nieuczciwych praktyk gospodarczych inspirowanych epidemią COVID-2019

Rozwijająca się epidemia COVID-2019 jest  zagrożeniem dla zdrowia i życia tysięcy ludzi, a także zmusza nas do zmian. Nierzadko w zawrotnym tempie. Obejmują one sferę gospodarczą, legislacyjną, a także funkcjonowania organów państwowych. Jest to, poza oczywistymi aspektami medycznymi i sanitarnymi, wynikiem próby normalizowania skutków społecznych wywołanych przez pandemię. Pojawiający się niepokój oraz przesyt informacyjny stanowią […]

Nasz zespół